Pigmentstoornissen
Gepigmenteerde afwijkingen op de huid komen veel voor, de meeste zijn gelukkig onschuldig. In deze blog gaan we de meest voorkomende onschuldige gepigmenteerde afwijkingen bespreken.
Sproeten of epheliden
Sproeten zijn vaak genetisch bepaald, ze komen in families voor. Onder invloed van UV licht maken de pigmentcellen (melanocyten) in bepaalde gebieden meer pigment aan, dit is je lichaamseigen zonnescherm. Dat zie je vaak terug bij is vaker bij roodharige en lichte huiden, zij hebben minder reparatiemechanisme. Al na 2 minuten onbeschermd in de zon nemen de sproeten toe. Als je dit storend vindt, is het verstandig om iedere dag een goede zonnebescherming te gebruiken.
Cafe au lait maculae (CALM)
Het is een veel voorkomende goedaardige ‘moedervlek’ die al tijdens de geboorte zichtbaar is. Geschat wordt dat 2% van alle pasgeborenen een CALM heeft. In een CALM zijn de hoeveelheid pigment cellen gelijk als in de normale huid. Alleen maken deze pigmentcellen reuze pigmentkorrels aan, waardoor de vlek donkerder kleurt. Omdat het een goedaardige afwijking is hoeft het niet perse verwijderd te worden. De CALM zal niet spontaan verdwijnen, het wordt ook niet groter maar zal wel meegroeien met de groei van het lichaam. Je kan zelf niets doen om het natuurlijk beloop van de CALM te beïnvloeden . 10-15% Van de blanke bevolking heeft deze afwijking op het lichaam. Zijn het er 5 of meer, dan kan het wijzen op aangeboren stoornissen. Mocht deze storend zijn, laat de CALM dan verwijderen door een huidspecialist, met een pigment laser. De resultaten zijn wel wisselend, bij 1/3 blijft het weg, bij 1/3 komt het weer terug en bij 1/3 wordt de vlek donkerder na de laser behandeling. Dus laat je goed informeren!
Lentigo Solaris / lentigo senilis/ ouderdomsvlekken
Dit is een goedaardige gepigmenteerde huidafwijking die optreedt bij oudere, vaak zonbeschadigde blanke huidtypen. De pigmentvlekken ontstaan vaak op lichaamsdelen die te vaak zijn blootgesteld aan de zon. Denk hierbij aan je gezicht, handen, decolleté en armen. Meestal is het een enkele vlek, maar soms ook meerdere bij elkaar. De pigmentcellen in dit gebied zijn in de war en beschadigd, waardoor een donkere kleur zichtbaar wordt op je huid. Bij 90% van alle blanke mensen boven de 60 jaar komt dit voor. Je ziet ze vaak bij lichtere huid types. Bij donkere huidtypen komen deze vlekken bijna niet voor.
Behandeling
• Ga in ieder geval niet meer onbeschermd in de zon om nieuwe pigmentvlekken te voorkomen.
• Dagelijks je huid exfoliëren (verwijderen van dode huidcellen) met een product dat Glycolzuur en/of Retinol bevat.
• Gebruik dagelijks een serum en/of nachtcrème met krachtige ingrediënten die pigment remmen, zoals niacinamide, vitamine C, zoethoutwortel, arbutin, azelainezuur en melkzuur.
• Er zijn verschillende behandelingen die we kunnen uitvoeren bij ouderdomsvlekken. Dit bespreek ik graag met je, nadat ik jouw huid goed heb beoordeeld. Denk hierbij aan microneedling en pHformula behandelingen.
Je kan de vlek ook laten verwijderen door een pigmentlaser, vraag dan je huisarts om een doorverwijzing naar de dermatoloog of specialist in laserbehandelingen.
Voorkomen:
• Beschermen tegen UV stralen, hoed en/of beschermende kleding
• Geen gebruik maken van zonnebank
• Zonnebrandmiddel met hoge beschermingsfactor tegen UVA/UVB
• Antioxidant toevoegen aan je dagelijkse verzorging
Ouderdomswratten (Verrucae seborroicae)
Oudedomswratten kunnen ontstaan vanaf de leeftijd van 30 jaar. Dit zijn gepigmenteerde plekken die veel bij oudere mensen voorkomen. Dit heeft niets te maken met een wrattenvirus, maar is een verhoorningstoornis van de huid. Het is een donkere plek wat kan lijken op een moedervlek. Bij een donkere huid zie je kleine bruine/ zwarte vlekjes of bultjes , dit is een variant op ouderdomswratten. Ze kunnen allerlei vormen en groottes aannemen, deze worden papulosa nigra genoemd. Zelf kan je niets doen om het beloop te beïnvloeden. Ze gaan niet vanzelf weg en kunnen groter worden. Ze zijn niet besmettelijk en kunnen kunnen ook niet kwaadaardig worden.
Behandeling
Ga er in ieder geval niet aan krabben, dit kan een infectie veroorzaken. Soms is het verschil tussen kwaadaardige en goedaardige ouderdomswratten lastig te maken, ga daarom naar de huisarts of dermatoloog. De meest gebruikte methoden om deze ouderdomswratten te verwijden zijn cryo, electrocoagulatie, curretage, uitlepelen of shave excisie.
Postinflammatoire hyperpigmentatie (PIH)
PIH is een donkere verkleuring die ontstaat na een ontsteking of beschadiging van de huid. Denk hierbij aan een pukkel, eczeem, insectenbeet, schaafwond of operatie. De meeste plekjes op je huid die achterblijven na een ontsteking zijn dus een vorm van PIH. Het activeert de pigmentcellen in je huid en er wordt meer pigment aangemaakt. Deze aandoening komt zeer veel voor, met name bij donkerder gepigmenteerde mensen. De kleur van de vlek kan verschillen van bruin tot grijs. Bij licht tot bruine verkleuring is er meer pigment in de opperhuid, deze zal ook eerder verdwijnen. Bij een grijze verkleuring ligt het pigment dieper in je huid, namelijk de lederhuid. De verkleuring is volstrekt goedaardig en verdwijnt meestal na verloop van tijd (maanden/jaren) weer spontaan. Meestal blijft PIH dus lang zichtbaar. Let op: de verkleuring kan verergeren door aanhoudende ontsteking of blootstelling aan zonlicht.
Behandeling:
• Laat het wondje op je huid eerst goed herstellen.
• Blijf uit de zon en smeer je goed in
• Zorg voor een versnelde celdeling als de wond volledig is genezen. Hierdoor zal het pigment sneller omhoog komen en afschilferen en zal je PIH sneller vervagen. Denk daarbij aan een product met glycolzuur, salicylzuur en/of amandelzuur
• We kunnen ook tijdens een behandeling het proces versnellen. Afhankelijk van jouw huid kunnen we kiezen uit microneedling of een peeling van pHformula.
Lichtschilferend witte huidaandoening (Pityriasis alba)
Pityriasis Alba Is een veelvoorkomende huidaandoening met lichtere plekken op de wangen, die met name bij kinderen en adolescenten met een gepigmenteerde huid voorkomt. Het is een milde en oppervlakkige vorm van constitutioneel eczeem. In het begin zijn er roze vlekken zichtbaar op de wangen. Na enkele weken verdwijnt de roodheid en onstaan er ronde, ovale, lichter gekleurde vlekken. Soms met wat rood op de randen. Dit komt omdat het aantal pigmentcellen is verminderd en de grote van de pigmentkorrels is afgenomen. In de zomer valt het meer op. Meestal verdwijnen ze vanzelf in de puberteit.
Halo neavus
Dit is een bruine moedervlek waarbij het pigment van de omringende huid is verdwenen. Dit is een goedaardige afwijking waarbij het eigen afweersysteem zich richt tegen pigmentcellen (melanocyten) in de huid.
Algemeen advies
Voor behandeling van alle gepigmenteerde laesie geldt wel dat de behandeling dient plaats te vinden in overleg met de arts. Soms is het onderscheid tussen kwaadaardige en goedaardige laesies lastig te maken. Daarom is de ABCDE-regel een handige methode om een laesie te beoordelen. Hier kom ik in een andere blog op terug.
Mocht je naar aanleiding van deze blog vragen hebben, stuur mij dan een WhatsApp bericht of maak een afspraak voor een gratis huidadvies gesprek via mijn website. Je kan natuurlijk ook gelijk een behandeling inplannen. Kies dan bij afspraak maken voor een Facial, dan bepalen we op dat moment wat jouw huid nodig heeft.
Hartelijke groet, Laura Klaassen
